บ้านควน : เสียงสะท้อนแห่งอดีตในวิถีประมงลุ่มทะเลสาบสงขลา
ณ ปลายน้ำคลองอู่ตะเภาที่ไหลบรรจบกับทะเลสาบสงขลาตอนล่าง คือที่ตั้งของ “บ้านควน” ชุมชนมุสลิมเก่าแก่ที่กาลเวลาได้ถักทอเรื่องราวและวิถีประมงมานานหลายชั่วอายุคน หมู่บ้านแห่งนี้ไม่ได้เป็นเพียงพื้นที่ที่มีทัศนียภาพงดงาม แต่คือขุมทรัพย์ทางประวัติศาสตร์ที่มีชีวิต ซึ่งเก็บรักษาอัตลักษณ์อันเป็นเอกลักษณ์ไว้ได้อย่างน่าทึ่ง หัวใจของเรื่องราวที่บ้านควน คือสายใยทางประวัติศาสตร์ที่เชื่อมโยงพวกเขากับชาวมุสลิมที่บ้านสงขลาเมืองไชยา ซึ่งเทครัวจากสงขลาในสมัยอยุธยา ร่องรอยแห่งอดีตก็ยังคงปรากฏชัดในจารีตประเพณีที่สืบทอดมา ทั้งการใช้คำเรียกเครือญาติแบบเดียวกัน, การเรียกสัญลักษณ์บนหลุมฝังศพด้วยคำเฉพาะว่า “ไม้แลสัน” ตลอดจนการประกอบพิธีทำบุญให้แก่บรรพบุรุษที่สุสาน (กุโบร์) ในช่วงเวลาเดียวกันของทุกปี ซึ่งล้วนเป็นหลักฐานที่มีชีวิตของรากเหง้าร่วมกัน
วิถีชีวิตของชาวบ้านควนจึงผูกพันกับทะเลสาบสงขลาอย่างไม่อาจแยกจาก เพราะทะเลสาบแห่งนี้ไม่เพียงแต่มอบทรัพยากรจากท้องน้ำมาเป็นอาหาร แต่ยังเป็นพื้นที่ที่ทำให้ประวัติศาสตร์และอัตลักษณ์อันเข้มแข็งของพวกเขายังคงมีชีวิตและถูกสืบทอดไปพร้อมกับวิถีประมงในทุกๆ วัน
